Հայաստանի Հանրապետության անկախության 33-րդ տարեդարձի առթիվ Աթենքում ՀՀ դեսպանությունը կազմակերպել էր ընդունելություն-համերգ Հայաստանից հրավիրված «Կադանս» անսամբլի մասնակցությամբ:
Միջոցառմանը ներկա էին Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար պրն․ Նիկոլայոս Դենդիասը, Առողջապահության նախարար պրն․ Ադոնիս Գեորգիադիսը, Հունաստանի ազգային պաշտպանության գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ Դիմիտրիոս Խուպիսը, Հունաստանի բանակի բարձրաստիճան սպայակազմի ներկայացուցիչներ, Աթենքում հավատարմագրված դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարներ, դիվանագետներ, ռազմական կցորդներ, Հունաստանի խորհրդարանի պատգամավորներ, պետական կառույցների ներկայացուցիչներ, հունական եկեղեցու և հայ հոգևոր դասի, համայնքային կառույցների ներկայացուցիչներ, լրագրողներ և այլ հյուրեր։ Հայտնում են Հունաստանում ՀՀ դեսպանության մամուլի ծառայությունից։
Բացման խոսքով հանդես եկավ Հունաստանում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Տիգրան Մկրտչյանը, ով իր ելույթում անդրադարձավ Հայաստանի Հանրապետության անկախության գործընթացին, 2020թ․ Ադրբեջանի սանձազերծած լայնածավալ ագրեսիային և ԼՂ հայերի բռնի տեղահանությանը, տարածաշրջանում առկա իրավիճակին, Հայաստան-Հունաստան հարաբերությունների խորացման ուղղությամբ վերջին մեկ տրվա ընթացքում նախաձեռնված քայլերին։ ՀՀ դեսպանը մասնավորապես նշեց․
g
«33 տարի առաջ՝ 1991 թվականի սեպտեմբերի 21-ին, մեր երկրում տեղի ունեցավ Անկախության հանրաքվե, որի ընթացքում Հայաստանի բնակչության 95 տոկոսն իր վճռական «Այո»-ն ասաց ԽՍՀՄ կազմից դուրս անկախ, ժողովրդավարական պետություն կառուցելու գործընթացին: Գործընթաց, որը մարմնավորում էր հայ ժողովրդի եկար փայփայած իղձերը և ձգտումները, որոնք նախարտահայտվել էին 1990 թ․ օգոստոսի 23-ին Անկախության հռչակագրի միջոցով։ Սակայն սա մի գործընթաց էր՝ լի բազում մարտահրավերներով: Անկախ և ազատ պետության կառուցումը պայքար էր, որին անգամ այսօր Հայաստանը բախվում է՝ ջանալլով ամրապնդել իր սուվերենությունը և խաղաղ ճանապարհով վերականգնել իր տարածքային ամբողջականությունը:
Սեպտեմբերի 21-ը, ինչպես նշեցի, ուրախության պահ է, բայց սեպտեմբերը հիշեցնում է նաև կորուստների և ողբերգությունների մասին։ Ուղիղ չորս տարի առաջ այս օրը Ադրբեջանի կողմից լայնամասշտաբ պատերազմ սանձազերծվեց Լեռնային Ղարաբաղի դեմ։ Եվ ընդամենը մեկ տարի առաջ ավարտվեց Լեռնային Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումը՝ 9-ամսյա պաշարումից, սովից, պարբերական ահաբեկումներից և հրաձգություններից հետո մի տարածքում, որը արձանագրված պատմության 3 հազարամյակների ընթացքում մինչև վերջերս հայաբնակ է եղել։ Ադրբեջանը, խախտելով Մարդու իրավունքների միջազգային դատարանի որոշումները, խախտելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հրադադարի մասին հայտարարության բոլոր հոդվածները, այսօր էլ շարունակում է անտեսել մի շարք երկրին և միջազգային կազմակերպությունների կոչերը։ Եվ քանի դեռ անպատիժ են հայերի էթնիկ զտումները, հայկական մշակութային ժառանգության և տեղի բնակչության ունեցվածքի ոչնչացումը, Բաքվում 23 հայերի, այդ թվում՝ Լեռնային Ղարաբաղի նախկին ղեկավարության դեմ կեղծ դատավարությունները և անողոք ատելության խոսքը, Հայաստանի նկատմամբ ագրեսիվ ահաբեկումը կրում է շարունակական բնույթ։ Հայաստանը բազմիցս կրկնել է, որ պատրաստ է համապարփակ խաղաղության համաձայնագիր ստորագրել Ադրբեջանի հետ, սակայն դա հնարավոր չէ անել ցանկացած գնով և կասկածի տակ դնելով Հայաստանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։
Այնուամենայնիվ, չնայած բոլոր դժվարություններին, մենք չենք կարող մեզ թույլ տալ հուսահատվել։ Հայաստանը միշտ ունեցել է և հիրավի ունի լավ բարեկամներ։
Հայ և հույն ժողովուրդների միջև դարեր ի վեր ձևավորված փոխվստահությունը, ամուր բարեկամական կապերը, միանշանակ, իրենց ազդեցությունն են ունեցել նաև ժամանակակից պայմաններում մեր երկու պետությունների փոխհարաբերությունների կայացման և զարգացման վրա: Հայաստանի երրորդ Հանրապետությունը մշտապես վայելել է Հունաստանի աջակցությունը՝ թե՛ երկկողմ արդյունավետ համագործակցության, թե՛ միջազգային հարթակներում Հայաստանին ցուցաբերվող աջակցության առումով։
Խոսելով հունա-հայկական հարաբերությունների մասին, անհնար է չհիշատակել, թե ինչ վիթխարի դեր են խաղում այդ հարաբերությունների ամրապնդման գործում մեր սիրելի հայրենակիցները՝ հունահայերը։ Նրանց ընդունել են Հունաստանում անհիշելի ժամանակներից, Հայոց ցեղասպանության, ապա նաև Մեծ աղետից հետո։ Նրանք անջնջելի ներդրում ունեցան Հունաստանում, մեր հույն եղբայրների և քույրերի հետ միասին մասնակցեցին Հունաստանի նորագույն պատմության կերտմանը` փայփայելով պատմական հայրենիքի հիշողությունները, որտեղ իրենց, մեր նախնիները հիմնել են հնագույն մեծ քաղաքակրթություններից մեկը:
Անդրադառնալով վերջին շրջանի զարգացումներին՝ պետք է գոհունակությամբ նշեմ, որ այս տարին ևս ակտիվ քաղաքական երկխոսության և Հունաստանի հետ բազմոլորտ համագործակցության ամրապնդման տարի էր: Դեռևս հունվարին Երևան այցելեց Հունաստանի արտաքին գործերի նախարարը: Մեր արտգործնախարարները պարբերական շփման մեջ են գտնվում, որոնցից վերջինը տեղի ունեցավ երեկ՝ Նյու Յորքում։ Փետրվարին տեղի ունեցավ ՀՀ վարչապետի այցն Աթենք՝ Հունաստանի վարչապետի հրավերով։ Երկու առաջնորդները կիկին վերահաստատեցին երկու երկրների համերաշխխությունը և ընդհանուր մոտեցումները միջազգային զարգացումների համատեքստում: Երկկողմ օրակարգից բացի քննարկվեցին նաև Եվրամիության հետ Հայաստանի հարաբերությունների խորացմանն ուղղված քայլերը, այս գործընթացում ևս վայելում ենք մեր հույն գործընկերների ակտիվ աջակցությունը, ինչի համար թույլ տվեք կրկին հայտնել հայկական կողմի երախտագիտությունը: Այս թեմաները կրկին քննարկվել են հուլիսին Մեծ Բրիտանիայում կայացած վարչապետների հանդիպման ժամանակ՝ Եվրոպական քաղաքական համայնքի 4-րդ գագաթնաժողովի ընթացքում, և ընդամենը երկու օր առաջ՝ Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի շրջանակներում հանդիման ընթացքում։
Քաղաքական երկխոսությանը զուգահեռ ակտիվ համագործակցությունը շարունակվել է նաև պաշտպանական բնագավառում: Դեռևս նախորդ տարվա դեկտեմբերին՝ ՀՀ պաշտպանության նախարարի՝ Աթենք կատարած պաշտոնական այցի ընթացքում ստորագրվեց երկու կառավարությունների միջև ռազմատեխնիկական համագործակցության մասին համաձայնագիրը։ Այնուհետև մարտի 4-ին պատասխան պաշտոնական այցով Հայաստան է մեկնել Հայաստանի մեծ բարեկամ, Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարարը, ինչը ևս մեկ ուղենիշ էր Հայաստանի և Հունաստանի միջև ռազմավարական համագործակցության ամրապնդման գործում։
Ուրախ եմ, որ այսօր այստեղ ներկա են նաև Հունաստանի Էվելպիդոնի ռազմական ակադեմիայի հայազգի սաները, և ուզում եմ կրկին շնորհակալություն հայտնել մեծարգո նախարարին հայազգի ուսանողների թիվն ավելացնելու համար։
Տնտեսական ոլորտում ևս քայլեր են ձեռնարկվել համագործակցությունն ակտիվացնելու ուղղությամբ։ Այս առումով Enterprise Greece-ի և Enterprise Armenia-ի միջև հուշագրի ստորագրումը շատ կարևոր էր և վաղուց սպասված: Վերջին երկու տարվա ընթացքում ապրանքաշրջանառությունը երկու երկրների միջև կրկնապատկվել է։
Ակադեմիական ոլորտում համագործակցությունը նույնպես զարգանում է. այս տարեսկզբին մենք Թրակիայի Դեմոկրիտ համալսարանում հիմնեցինք Հայագիտաությանկենտրոն, որը, հուսով ենք, ամբողջությամբ կսկսի գործել շուտով: Նաև Հայաստանի գիտությունների ակադեմիան և Աթենքի ակադեմիան ստորագրեցին համագործակցության համաձայնագիր, որը կրկին շատ սպասված էր։
Եզրափակելով խոսքս՝ ուզում եմ ընդգծել, որ այսօր Հայաստանից հրավիրել ենք «Կադանս» երաժշտական անսամբլը։ Այն բարձր գնահատված պրոֆեսիոնալ երաժիշտների խումբ է։ Մշակույթը միավորում է, և այն երաժշտությունը, որը մենք վայելելու ենք այսօր, դրա վկայությունն է: Կլսենք հայկական երաժշտություն, մեծն Շառլ Ազնավուրի մի քանի ստեղծագործություն, որի 100-ամյակը նշում ենք հիմա։ Կլսենք նաև արգենտինական, հունական և ֆրանսիական երաժշտություն։ Այդ բոլոր մեղեդիները բավականին տարբեր են, բայց բոլորը հավասարապես գեղեցիկ են: Ես միշտ հավատացել եմ, որ դիվանագիտությունը պետք է մեծ տեղ վերապահի մշակույթին և միշտ հավատարիմ եմ եղել մշակութային դիվանագիտության զարգացմանը, և ուրախ եմ փաստել ակնհայտը. այսօր մենք հենց դա ենք անում»։
ՀՀ դեսպանի ելույթին հաջորդեց Հունաստանի առաողջապահության նախարար պրն․ Գեորգիադիսի ողջույնի խոսքը, ով արտահայտեց իր գոհունակությունը Հայաստանի հետ համագործակցություների այն շրջանակի համար, որոնցում արձանագրվել են հաջողություներ «Ուզում եմ, որ բոլորն արձագանքեն, որ մեզ համար այստեղ՝ Հունաստանում, Հայաստանը մեր երկրորդ հայրենիքն է: Մեծացելենք ընդհանուր հիշողություներով, ընդհանուր պատմական արմատներով, ընդհանուր մշակութային արժեքներով և այստեղ պետք է համարենք, պարոն դեսպան, որ Հունաստանը մի երկիր է որտեղ հայերը ոչ միայն պարզապես բարեհաճորեն ընդունված են, այլ կարող են իրենց զգալ ինչպես իրենց հայրենիքում: Հունաստանը և իհարկե իր կառավարությունը կանի ամեն ինչ, որպեսզի կանգնի Հայաստանի կողքին», նշեց Ադոնիս Գիորգիադիսը։
Այնուհետև ներկաները վայելեցին «Կադանս» անսամբլի կատարումները, որոնց մեջ ներառված էին նաև Շառլ Ազնավուրի ստեղծագործություններից, որին հաջորդեց ընդունելություն։
